Ինչպես տղայի տեսքով հղկվա փայտը դեռ Բուրատինո չէ,
Այնպես էլ սարքավորումներով հագեցած շենքը դեռ առողջարան չէ:

Անդրանիկ Գրիգորի Ոսկանյան

«Բնաբուժություն» ինստիտուտի ստեղծման գաղափարը իմ թերապևտի գիտակցության մեջ ձևավորվել էր դեռ 70-ական թվականներից: 1970 թվականի օգոստոսից մինչև 1984 թվականի դեկտեմբերը,  ԵրԲԻ-ի ավարտից հետո, Չորրորդ գլխավոր վարչության հրավերով աշխատել եմ Դիլիջանում Հայաստանի ամենաէլիտար «Լեռնային Հայաստան» առողջարանում`  որպես  գլխավոր բժիշկ:

Սոմատիկ հիվանդությունների գրեթե բոլոր քրոնիկական ձևերի առողջարանական-կուրորտային բուժման բարձր արդյունավետությունը, հիվանդ օրգանիզմի պաշտպանական ֆունկցիաների ոչ դեղորայքային բուժման հնարավորությունը, համակարգային հիվանդությունների արդյունավետ կանխարգելումը և տարբեր արատներով հիվանդների վերականգնումը հիմք դարձան բնաբուժության մասին մտորումների, իսկ ղեկավարի պրակտիկ գործունեության արդյուքնում «Լեռնային Հայաստան»-ը սովորական էլիտար հանգստյան տնից վերածվեց լիարժեք առողջարանի, և դա իմ առաջին արարումն էր բժշկական պրակտիկայում`բնաբուժության ինստիտուտի ստեղծման ճանապարհին: Բնաբուժության ինստիտուտի շրջանակներում, առողջարանում կատարվում էին հետազոտություններ և մշակվում նոր բժշկակենսաբանական տեխնոլոգիաներ: Այդ տարիներին պաշտպանվել է թեկնածուական` «Բուժման սանատոր-կուրորտային փուլը և թոքերի ոչ սպեցիֆիկ քրոնիկ հիվանդությամբ հիվանդների վերականգնումը Դիլիջանի լեռնային կուրորտի պայմաններում»: Մշակվել և կյանքի են կոչվել 12 ռացիոնալացնող առաջարկ և 2 գյուտ: Հրապարակվել է ավելի քան 40 հոդված, 5 մեթոդական: Հայաստանի և ԽՍՀՄ հազարավոր քաղաքացիներ վերականգնեցին իրենց առողջությունը:

Իմ երկրորդ ստեղծագործությունը` «Բնաբուժություն» ինստիտուտի ստեղծման ճանապարհին, եղավ «Սպելեոթերապիայի կենտրոնը»: Սկզբում ստորգետնյա առողջարանը հիվանդանոցի սպելեոթերապիայի բաժանմունք էր, իսկ 1989 թվականին կազմավորվեց որպես «Սպելեոթերապիայի հանրապետական կենտրոն»: 

1987 թվականի մայիսի 5-ը՝ սպելեոթերապիայում առաջին հիվանդի ընդունման օրը, պատահականորեն ԱՀԿ կողմից ճանաչվել է «Ասթմայի օր»: Միջազգային մակարդակով ասթմային նվիրված օրվա առանձնացումը խոսում է խնդրի հրատապության մասին: Իր հերթին Հայաստանում իմ կողմից ստեղծված և ղեկավարված Սպելեոթերապիայի կենտրոնը առաջին 10 տարիների ընթացքում, այսինքն ԱՀԿ «Ասթմայի օրից», անցում կատարեց «Ասթմայի կենտրոն», ինչը ինքնին խորհրդանշական է և համահունչ է միջազգային տենդենցներին։ Այն դարձավ Հայաստանում բրոնխիալ ասթմայի դեմ պայքարի մեկնակետը:

Սպելեոթերապիայի առողջարանի գործունեության  22 տարիների ընթացքում բնաբուժության ինստիտուտի գաղափարը նյութականացրեց իմ երրորդ ստեղծագործությունը՝ ԲԲԸ «Բնաբուժությունը»: 1991թվականին գրանցվեց ընկերությունը, իսկ 1995 թ. ունեցավ լիցենզիա. ՀՀ ԲԱ, լիցենզիա Կ – ХХ – 000467:

Ընկերության բազմածրագիր գործունեությունը՝ կլինիկական, սանիտարա-լուսավորական, կրթական, գիտական, ինչպես նաև արտադրական, կոմպլեքս, նորարարական ծրագրեր, իրավունք է տալիս եզրափակել, որ «Բնաբուժության ինստիտուտը կայացել է: «Բնաբուժություն» ԲԲԸ շրջանակներում պաշտպանվել է երկու թեկնածուական, ևս երեքը պաշտպանության գործընթացում են: Պատենտավորվել է 10 հայտնագործություն, երկուսը ձևակերպման փուլում են: Հրապարակվել է 100 հոդված, կարդում են «Շնչառական օրգանների հիվանդությունների խնդիրները և բնաբուժությունը» թեմայով լեկցիաներ:

Ընկերության ղեկավարին շնորհվել է «Գիտության և կրթության վաստակավոր աշխատակից» պատվարժան կոչումը: Նրան շնորհվել է նաև Ալֆրեդ Նոբելի մրցանակ, «Ռուսաստանի առաջատար գիտնականները» համացանց-հանրագիտարանի մասնակցի սերտիֆիկատ: 

Բնաբուժության ինստիտուտ  ԲԲԸ կայացել է: