Շաքարային դիաբետ ունեցող մարդիկ ավելի հաճախ չեն վարակվում COVID-19-ով, քան ընդհանուր բնակչությունը. ysmu.am

Շաքարային դիաբետ ունեցող մարդիկ  ավելի հաճախ չեն  վարակվում COVID-19-ով, քան ընդհանուր բնակչությունը: Այնուամենայնիվ, լուրջ քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող անձանց համար, ներառյալ շաքարախտը, բնորոշ է հիվանդության ավելի ծանր ընթացքը և բարդությունների զարգացման մեծ ռիսկը:  ԵՊԲՀ-ի էնդոկրինոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, «Մուրացան» համալսարանական հիվանդանոցի էնդոկրինոլոգիական կլինիկայի ղեկավար, պրոֆեսոր  Ելենա Աղաջանովայի գնահատմամբ՝ հետևաբար, շաքարախտով հիվանդները պետք է խստորեն հետևեն COVID-19 հիվանդության կանխարգելման բոլոր ընդհանուր կանոններին, ինչպես նաև ձեռնարկեն մի շարք հատուկ միջոցներ COVID-19 հիվանդության կանխարգելման և գործողությունների ծրագրի համար:

Կանխարգելման միջոցառումներ  հիվանդությունը կանխելու համար.

• Լվացեք ձեր ձեռքերը հաճախ, ձեր ձեռքերով մի հպեք ձեր դեմքին,
• պահպանեք սոցիալական հեռավորությունը ուրիշների հետ (1 մետր), խուսափել մարդկանց մեծ խմբերից կամ հանրահավաքներից, ճանապարհորդելուց, եթե դա բացարձակապես անհրաժեշտ չէ.
• մի կիսվեք սննդով և խմիչքներով.
• հետևեք հեղուկի պատշաճ ընդունմանը;
• ռեգուլյար ընդունեք հակադիաբետիկ դեղերը, ինչպես նշանակված է ձեր բժշկի կողմից;
• տանը մնալով և նվազեցնել ֆիզիկական ակտիվությունը, ավելի ուշադիր հետևել սննդակարգին, հատկապես արագ ներծծվող ածխաջրատներին և ճարպերին
• իրականացնել գլյուկոզի ինքնահսկողությունը
• պահել ինքնահսկման օրագիր.
• պատրաստել բոլոր օգտագործվող հակադիաբետիկ դեղերի ցուցակը և գլուկոմետրը թեստ-երիզներով
• ունենալ տեղամասային բժշկի, բուժող էնդոկրինոլոգի հեռախոսահամարները
• համոզվեք, որ ունեք տանը առնվազն 1 ամսվա դեղամիջոցների պաշարներ

Եթե ունենաք զարգատներ, պետք է.

• ուշադրություն դարձրել COVID-19-ի հնարավոր ախտանիշներին, ներառյալ բարձր ջերմություն, չոր հազը և հևոցը, մկանների ցավը;
• բարձրացնել գլիկեմիայի ինքնահսկողությսն հաճախականությունը, ավելացնել խմելու ծավալը;
• 13 մմոլ/լ-ից ավելի գլիցեմիա հայտնաբերելիս ՝ մեզի (կամ արյան) մեջ չափել կետոնային մարմինների մակարդակը;
• զանգահարեք ձեր բժշկին:

Հատուկ խորհուրդներ տիպ 1 շաքարային դիաբետով հիվանդների համար.

• գլիկեմիայի ինքնահսկողության հաճախականությունը պետք է հասնի օրեկան մինչև 6-8 անգամ կամ ավելի;
• անհրաժեշտ է ձգտել արյան գլյուկոզի մակարդակի 4-10 մմոլ/լ օրվա մեջ և կետոնների բացակայությանը մեզի մեջ;
• Կարևոր է խուսափել ոչ միայն հիպերգլիկեմիաներից, այլև հիպոգլիկեմիաներից;
• հիպերգլիկեմիայի զարգացման դեպքում, անհրաժեշտ է օգտագործել կարճ տևողության ինսուլինի լրացուցիչ ներարկումներ.
• պետք է ավելացվի օգտագործվող հեղուկի և աղի քանակը.
• միջոցներ ձեռնարկել մարմնի ջերմաստիճանը նվազեցնելու համար;
• Բժշկի հետ անհապաղ խորհրդակցություն կամ շտապօգնության ծառայության հետ կապվելը ցուցված է հետևյալ դեպքերում. բուժմանը չենթարկվող ջերմություն; կրկնակի փսխում, կետոացիդոզի նշաններ (ացետոնի հոտ,  կամ կետոնների բարձր մակարդակ, ուժեղ որովայնի ցավ, գիտակցության մթագնում, աղմկոտ շնչառություն):

Հատուկ առաջարկություններ տարեց հիվանդների համար.

• խուսափել հիպոգլիկեմիայից;
• մի օգտագործեք դեղեր առանց բժշկի հետ խորհրդակցելու;
• խորհուրդ է տրվում պահել արյան գլյուկոզի մակարդակը քաղցած `5.0-10.0 մմոլ/Լ և 6.1-11.1 մմոլ/Լ քնելուց առաջ;
• եթե վիճակը վատթարանում է, տեղեկացրեք ձեր բժշկին:                              

Առաջարկությունները պատրաստվել են՝ օգտագործելով Ամերիկյան շաքարախտի ասոցիացիայի, երեխաների  և դեռահասների  շաքարախտի միջազգային կազմակերպության  և Տարեցների մոտ  շաքարախտի կառավարման էնդոկրին կազմակերպության նյութերը:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ