Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

Առողջապահության լրատու 2.2010

Նշանավոր մարդկանց կյանքից: Նախագահի վերջին գաղտնիքը. ամբողջ կյանքում Ջոն Քենեդին պայքարում էր ծանր հիվանդությունների դեմ

 Նշանավոր մարդկանց կյանքից:  Նախագահի վերջին գաղտնիքը. ամբողջ կյանքում Ջոն Քենեդին պայքարում էր ծանր հիվանդությունների դեմ

Նա խելացի էր և հարուստ: Նրան սիրում էին կանայք: Միաժամանակ շատերը նրան համարում էին գաղտնապահ: Եվ նա ուներ թաքցնելու բան: Միայն շատ մտերիմները գիտեին նրա հիվանդությունների մասին, որոնց դեմ Ջոն Քենեդին պայքարել է ամբողջ կյանքում:

 

Լավ սկիզբը գործի կեսն է


Ջոնը մեծացավ հիվանդոտ, նրա մոտ հաճախ էր բարձրանում մարմնի ջերմաստիճանը: Տղան ծնվել էր ողնաշարի արատով, պատանի տարիներից ցավում էր մեջքը և բժիշկները խորհուրդ էին տալիս սեղմիրան կրել: Մի ոտքը կարճ էր մյուսից և ամբողջ կյանքում նա ստիպված էր ձախ ոտքի կոշիկը պատվիրել: Բնական է, Քենեդիների ընտանիքը դա չէր տարածում: Սենատոր Ջոզեֆ Քենեդին զբաղեցնում էր Ամերիկայի ամենահարուստների ցանկի 12-րդ տեղը, նրա կարողությունը հասնում էր մի քանի միլիարդ դոլարի: Միակ բանը, որին նա չհասավ` ԱՄՆ նախագահ դառնալն էր և Ջոզեֆը հուսով էր, որ դրան կարող է հասնել նրա որդիներից որևէ մեկը: «Քաղաքականությունը, այլ ոչ թե բանկի հաշիվն է մարդուն հզոր դարձնում»,- ասում էր նա:

 

Ջոնն ավարտում է հեղինակավոր Հարվարդի համալսարանը, որն անվանում էին «պնճամոլների, միլիոնատերերի և հանճարների ֆաբրիկա», իսկ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, նավատորմի սպա լինելով, ցուցաբերում է իսկական հերոսություն: Սոլոմոնովյան կղզիներից ոչ հեռու, Ջոնի հրամանատարության ներքո գտնվող տորպեդահար մոտոռանավակը ռմբակոծվում է ճապոնական էսկադրոնային ականակրի կողմից: Անձնակազմից երկուսը զոհվում են, իսկ Քենեդին և ևս 10 մարդ 15 ժամ լողալով հասնում են մոտակա կղզին: Ենթականերից մեկին Ջոնը, նրա փրկարար ժիլետի ուսափոկից ատամներով բռնած, հասցրել է ափ: Սպայական համազգեստով Ջոնի լուսանկարները մարտական հերոսությունների մասին ռեպորտաժներով, տպագրվում են բոլոր թերթերում: Քաղաքական կարիերայի սկիզբն ապահովված էր:

 

Նա ուներ հատուկ «տղայական» հմայք: Մարմնական հաճույքում նա անհագուրդ էր: Միաժամանակ, ուներ յուրովի «պատվի կոդեքս». նա երբեք չէր վճարում կանանց թանկարժեք նվերների օգնությամբ, չէր տալիս ոչ մի խոստում: Ընդհակառակը, թվում էր թեթևակի մեկուսացած և անտարբեր, ցույց էր տալիս, որ իրեն քիչ են հուզում, թե ինչով կավարտվի սիրահետումը: «Ինձ հետաքրքրում է ոչ այնքան արդյունքը, որքան ընթացքը»,- ասում էր նա: Քենեդին շտապում էր կյանքից ստանալ ամեն ինչ: Հնարավոր է, հույս չուներ, թե կապրի մինչ հիսուն տարեկան:

 

Բրոնզյա հիվանդություն


Ջոնը Լոնդոնում էր, երբ նրա մոտ կտրուկ բարձրանում է մարմնի ջերմաստիճանը, ընկնում զարկերակային ճնշումը, ուժեղ ցավեր ստամոքսում: Նա հոսպիտալացվում է Լոնդոնի կլինիկայում, որտեղ նրան առաջին անգամ ախտորոշում են` Ադդիսոնի հիվանդություն: Քենեդին այն ժամանակ 31 տարեկան էր: 

 

Բացառված չէ, որ հիվանդությունը նրա մոտ սկսվել էր ավելի վաղ, քան ախտորոշվել է: Մանկուց նա տառապում էր ուժեղ ալերգիայով` փոշուց, շներից և ձիերից: Նրա մոտ հաճախ էր ծագում ալերգիայով հարուցված հարբուխի նոպաներ, մաշկի վրա առաջանում էին կարմրուկներ, բորբոքվում էին ավշային գեղձերը: Ապագա նախագահին պարբերաբար հետապնդում էին ասթմայի նոպաներն ու ստամոքսի խանգարումները: Պատանեկան տարիներին նա սարսափելի նիհար էր, չնայած հիանալի ախորժակ ուներ: Քրոնիկական հյուծվածությունը, քաշի անկումը` այդ ամենը բնորոշ է նրանց, ովքեր տառապում են Ադդիսոնի հիվանդութամբ:

 

Փորձված բժիշկը կայացնում է դատավճիռը. Քենեդուն մնացել է ապրելու մեկ տարուց ոչ ավելի: Ադդիսոնի հիվանդության ժամանակ խախտվում է մակերիկամների գործառույթները, միաժամանակ այդ գործընթացը համարվում էր անդառնալի: Մակերիկամներն աստիճանաբար քայքայվում են, դիմադրողականությունը նվազում  այն աստիճան, որ պացիենտն անպաշտպան է մնում ցանկացած ինֆեկցիայի հանդեպ: Հիվանդները մեծ մասամբ մահանում են` վարակվելով թոքախտով:

 

Միակ բանը, որի վրա նա այժմ կարող էր հույս դնել, դա հարուստ հիվանդի անբովանդակ կյանքն էր: Սակայն Ջոնը որոշում է չհանձնվել: Եվ բախտը կրկին ժպտում է նրան. Ադդիսոնի հիվանդությունն սկսեցին հաջողությամբ բուժել դեզօքսիկորտիկոստերոնի ացետատի (Դոկի հատիկների) օգնությամբ: Նրա կոնքերի և մեջքի մկանների մեջ փոխպատվաստում են Դոկի հատիկներ:՞՞՞ Հատիկները պետք էր փոխել ամեն 2-3 ամիսը մեկ: Այնուամենայնիվ, 50-ական թվականներին «Ադդիսոնի հիվանդություն» ախտորոշումը հնչում էր ինչպես վիրահատության չենթարկվող քաղցկեղ:՞՞ Եթե ապագա նախագահի հիվանդության մասին հանրությունն իմանար, կարելի էր խաչ քաշել նրա քաղաքական կարիերայի վրա, այդ իսկ պատճառով ամեն ինչ գաղտնի էր պահվում: Ջոնի առողջության մասին բժշկական բոլոր փաստաթղթերը խստագույնս գաղտնիացված էին:

 

Ջոզեֆ Քենեդին մեծ քանակությամբ գնում էր հազվադեպ դեղամիջոցները և պահում դրանք Ամերիկայի բոլոր բանկերի դեպոզիտորական բաժիններում, որպեսզի որդին իր շրջագայությունների ժամանակ միշտ կարողանա ստանալ համապատասխան դեղամիջոցը: Շուտով սինթեզեցին և սկսեցին հիդրոկորտիզոնի արտադրությունը, որն սկսեցին օգտագործել  Դոկի հատիկների հետ: Հորմոնները հրաշքներ են գործում. Ջոնն սկսում է իրեն լիովին առողջ զգալ, լի էներգիայով: Հորմոնային թերապիայի շնորհիվ, Քենեդին մի քիչ կազդուրվում է և դառնում ավելի հրապուրիչ:

 

Թիվ 3-րդ դեպքը


Նրա քաղաքական կարիերիայի հաջորդ փուլը Սենատն էր, ուր Ջոնը առաջադրվում է Մասաչուսեթս նահանգի կողմից: Ընտրական քարոզարշավը նրանից պահանջում էր առավելագույն լարվածություն: Քենեդին սովորում է խնայել ուժերը. ուշ էր արթնանում, շուտ քնում, հանգստանում ցերեկը: Արդյունքում ելույթների ժամանակ նա անսովոր կայտառ էր և էներգիայով լի: Հանգստյան օրեր նրա համար այժմ չկային, Ջոնը լինում էր նահանգի բոլոր մեծ ու փոքր քաղաքներում, չխուսափելով ամենափոքրերից անգամ: Եվ մեջքի ցավը կրկին հիշեցնում են իր մասին: Ցավերը մեղմանում էին միայն տաք լոգանքների շնորհիվ: Ջոնը հաղթում է 70 հազար ձայնի առավելությամբ:

 

Իսկ շուտով կայանում է նրա հարսանիքը Ժակլին Բուվյեի հետ` Սպիտակ տուն մտնելու համար, պահանջվում էր ունենալ օրինավոր ընտանիք: 

 

Այնինչ մեջքի ցավերը վերականգնվում էին: Գետնին ընկած մատիտը կամ ամրակը բարձրացնելու համար ստիպված քարտուղարուհուն էր օգնության կանչում: Իր առանձնասենյակում, երբ ոչ ոք չէր տեսնում, Քենեդին օգտվում էր հենակներից, իսկ այցելուներին սպասելիս, թաքցնում էր դրանք: Ցավից գիշերները չէր կարողանում քնել: Բժիշկներն առաջարկում են վիրահատություն, սակայն միաժամանակ զգուշացնում. կենդանի մնալու հավանականությունը 50%-ից ոչ ավելի: Բացի այդ, առողջացմանը կարող է դժվարացնել Ադդիսոնի հիվանդությունը, որը նվազեցնում է օրգանիզմի դիմադրողականությունը տարբեր ինֆեկցիաների հանդեպ: Մտերիմները, հատկապես հայրը, համոզում էին նրան չվիրահատվել: Սակայն այլընտրանքը հենակներն էին: «Լավ է մահանամ, քան թե մնացած կյանքս անցկացնեմ հենակների վրա»,- ասաց Ջոնը:

 

Վիրահատությունը տևում է երեք ժամ, նրա մեջքին փոխպատվաստում են արծաթե թիթեղ և փոխներարկում մեկուկես լիտր արյուն: «Ամերիկյան բժշկական ասոցիացիայի արխիվներում» այն նկարագրվել է որպես «Թիվ 3-րդ դեպք. Ադդիսոնի հիվանդության հետևանքով մակերիկամային գործառույթի խանգարում, վիրահատական միջամտությունը պացիենտի պնդմամբ»:

 

Անցնում են տարիներ, սակայն լավացում չի նկատվում: Ժակլինն ամեն առավոտ մշակում էր ամուսնու մեջքի սարսափելի թարախակալած վերքը: Առկա էր այն ամենն ինչից կարելի էր հուսահատվել, ով ասես, բայց ոչ Քենեդին: Նա տանում էր ցավը ժպիտով և երբեք բաց չէր թողնում կատակել ամեն առիթով, դա լիներ հիվանդանոցային կարգի, թե սեփական հիվանդության շուրջը: Հնարավոր է, հումորի շնորհիվ էլ նա ապրում էր:

 

Մի քանի ամիս անց Քենեդին որոշում է ենթարկվել երկրորդ վիրահատությանը: Արծաթե թիթեղը փոխարինվում է ոսկրե փոխպատվաստումով: Այս անգամ ցավը նահանջում է: Դա արդեն հաղթանակ էր: Պարբերաբար մեջքի ցավը կրկնվում էր, բայց արդեն ոչ այնքան ուժեղ: Փրկում են տաք լոգանքները, ցավազրկող միջոցները: Հազիվ մի քիչ ապաքինված, նա վերադառնում է Սենատ: Նրան տեսնողները կարծում էին, որ լիովին առողջ է և բառացիորեն լի էներգիայով:

 

Կրակոց Դալլասում


Ջոնը հասավ այն ամենին, ինչի մասին երազում էր և հիվանդությունները չկարողացան նրան խանգարել: Առջևում նրան սպասում էր հաղթանակը նախագահական մրցարշավում, որդու և դստեր ծնունդը, սիրավեպը սեքս-խորհրդանիշ Մերլին Մոնրոյի հետ: Քենեդին դարձավ ամենաերիտասարդ նախագահը երկրի ողջ պատմության մեջ, անցկացրեց ոչ քիչ դեմոկրատական վերափոխումներ և պատմության մեջ մնաց որպես քաղաքական առաջադեմ գործիչ: Ցավալի է, որ նրա նախագահական տարիները տևեցին ընդամենը երկու տարի: 1963 թվականին նոյեմբերի 22-ին հնչեց ճակատագրական կրակոցը Դալլասում: Ժակլինի էլեգանտ կոստյումը ներկվեց ամուսնու արյունով…

 

Նախագահի սպանության գաղտնիքը մինչօրս չի բացահայտվել: Դրանում կասկածվում էր ոմն Օսվալդ, նախկին ծովային հետևակային, ով շփումներ էր ունեցել հանցագործ կազմակերպությունների և դաշնային հակահետախուզական ծառայության հետ: Բայց նա իրեն մեղավոր չճանաչեց, իսկ ձերբակալությունից երկու օր անց սպանվեց Դալլա սի գիշերային ակումբի տիրոջ կողմից:

 

Որքան էլ տարօրինակ է, Քենեդու ողբերգական մահը ևս նրա հաղթանակն էր. նա արդեն քանի անգամ կարող էր մահանալ հիվանդանոցային մահճակալի կամ վիրահատական սեղանի վրա, սակայն զոհվեց գնդակից` ինչպես զինվորը մարտի դաշտում:

Սկզբնաղբյուր. Առողջապահության լրատու 46(539)
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Միջին տարիքի ճգնաժամ Իսրայելցի հոգեբանները բացառում են «միջին տարիքի ճգնաժամի» կարծրատիպը
Միջին տարիքի ճգնաժամ Իսրայելցի հոգեբանները բացառում են «միջին տարիքի ճգնաժամի» կարծրատիպը

Մեր ժամանակներում 40-60 տարին  այն տարիքը չէ, երբ արդեն հարմարվում են չիրականացած սպասումներին ու ծրագրերին, այլ դրանց ավելի լիարժեք և իրական կատարման լավագույն ժամանակահատվածն է...

Հոգեկան առողջություն Ծերություև և երկարակեցություն Ես
Երբ ըմբոստանում է ենթաստամոքսային գեղձը
Երբ ըմբոստանում է ենթաստամոքսային գեղձը

Ինչպե՞ս ազատվել պանկրեատիտից: Ի՞ նչ  կապ ունի անգինան: Կա տարածված կարծիք, որ ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքումը` պանկրեատիտը, հարբեցողների, որկրամոլների և տոքսիկոմանների...

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն
Վիբրացիոն հիվանդություն
Վիբրացիոն հիվանդություն

Կլինիկան: Ընթանում է թույլ արտահայտված ախտանշաններվ: Օրգանիզմի վիճակը կոմպենսացված է: Հիվանդները գանգատվում են թույլ ցավերից, թմրածությունից: Լոկալ վիբրացիայից առաջացած վիբրացիոն հիվանդությամբ...

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա
ինչպես «ցեմենտել» հիշողությունը
ինչպես «ցեմենտել» հիշողությունը

Գիտնականները ներթափանցել են  հիշողության ձևավորման գործընթացի մեջ:Ամերիկացի գիտնականները կարծում են, որ իրենց հաջողվել է հասկանալ մեխանիզմներից մեկը, որը թույլ է տալիս գլխուղեղին ձևավորել հիշողությունը...

Նյարդաբանություն Հիշողություն, հիշողության խանգարումներ
Ինքնաներշնչումը վնասում է հիշողությանը
Ինքնաներշնչումը վնասում է հիշողությանը

Չե՞ք ցանկանում կորցնել հիշողությունը, ավելի քիչ մտածեք այդ մասին: Հյուսիսային Կարոլինայի համալսարանի մասնագետները կարծում են, որ տարեց հասակում հիշողության կորստի հիմնական պատճառներից մեկը և աշխատունակության...

Հոգեկան առողջություն Հիշողություն, հիշողության խանգարումներ Ես
Շրթունքի ճաքերի դեմ
Շրթունքի ճաքերի դեմ

 Շրթունքիս անկյունները հաճախ են ճաքում. որևէ միրգ, ասենք խնձոր կամ նարինջ  ուտելիս անմիջապես կարմրում են ու բորբոքվում: Ի՞նչ խորհուրդ կտաք...

Մաշկաբանություն Դեմքի խնամք
Բրգաձև սոճին հերպեսի դեմ
Բրգաձև սոճին հերպեսի դեմ

Տղայիս մոտ հաճախ է շրթունքը բորբոքվում, դեղերն այնքան էլ լավ արդյունք չեն տալիս, այն նորից կրկնվում է: Գոյություն ունի, արդյո՞ք, հերպեսի դեմ բուսաբուժության որևէ բաղադրատոմս, որը կօգնի նրան...

Վարակաբանություն Մաշկաբանություն
Բուսաբուժությունը արգանդի միոմայի դեպքում
Բուսաբուժությունը արգանդի միոմայի դեպքում

Ինչ-որ տեղ կարդացել եմ, որ արգանդի միոման կարելի է բուժել առանց վիրահատության,  բուսաբուժությամբ : Եթե դա այդպես է, ապա ինչպիսի միջոցներ գոյություն ունեն...

ԿԻՆ: Հիվանդություններ Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա Ավանդական բուժման մեթոդներ և միջոցներ Կանխարգելում և բուժում տանը
Մանկական սթրեսը արձագանքելու է տարիներ անց
Մանկական սթրեսը արձագանքելու է տարիներ անց

Ով չի լսել ասացվածքը. «բոլոր հիվանդությունները նյարդերի պատճառով են»: Վերջերս այն մեկ անգամ ևս ապացուցվեց: Գիտնականները պարզել են, որ այն մարդիկ, ովքեր մանկական տարիներին ուժեղ սթրես են տարել...

Երեխայի դաստիարակությունը և հոգեկան առողջությունը Հոգեկան առողջություն
Դյուրին չէ ապրել միաբջիջների միջավայրում
Դյուրին չէ ապրել միաբջիջների միջավայրում

Բժիշկները տագնապ են բարձրացրել. ամենազոր հակաբիոտիկների ժամանակաշրջանն ավարտվում է: 2009թ. վերջին այդ խնդիրը քննարկվում էր Մոսկվայի գիտնականների տանը...

Վարակաբանություն
Անքնության դեմ
Անքնության դեմ

Արդեն քանի տարի է, ինչ  չեմ քնում: Տարբեր կլինիկաներում հետազոտվել եմ, սակայն ոչինչ չի պարզվել: Ի՞նչ կարելի է անել:

Դ.Բաբայան, ք. Գյումրի...

Քուն, քնի խանգարումներ Ավանդական բուժման մեթոդներ և միջոցներ Կանխարգելում և բուժում տանը
Չամուսնացածներն ավելի երջանիկ են իրենց ամուսնացած ընկերուհիներից
Չամուսնացածներն ավելի երջանիկ են իրենց ամուսնացած ընկերուհիներից

Մեծ Բրիտանիայի Սեռական առողջության կենտրոնի հետազոտողներն ուրախացրել են նրանց, ովքեր դեռ չեն գտել իրենց երկրորդ կեսին: Նրանք հայտարարել են. այն կանանց կյանքը, ովքեր դեռ չեն հասցրել ամուսնանալ...

Սեր, հարաբերություններ, ընտանիք Առողջ կին
Ժամանակակից բժշկական կենտրոն ՌԱՖԱՅԵԼ
Ժամանակակից բժշկական կենտրոն ՌԱՖԱՅԵԼ

Վերջերս մայրաքաղաքում բացվեց Մելիքյանների ընտանիքին պատկանող ժամանակակից միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան «Ռաֆայել» բժշկական կենտրոնը...

Իրադարձություններ Հայաստանում Բժշկական կազմակերպություններ և կենտրոններ
Ճշմարտությունը ժամանակակից բժշկության մասին
Ճշմարտությունը ժամանակակից բժշկության մասին

Համաշխարհային բժշկության ականավոր ներկայացուցիչ, գիտնական-սրտաբան Ն.Ամոսովն ասել է.«... Բժշկության վրա հույս մի դրեք: Այն շատ հիվանդություններ այնքան էլ վատ չի բուժում...

Հրատապ թեմա Աշխարհում
Փախուստ ծերությունից
Փախուստ ծերությունից

Ինչպես ցույց են տվել գերմանացի գիտնականների հետազոտությունները, դիմադրողականության բարձրացման համար կատարվող ֆիզիկական վարժությունները դանդաղեցնում են օրգանիզմի ծերացումը մոլեկուլային մակարդակով...

Ծերություև և երկարակեցություն

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ